diff options
| author | Juan Marín Noguera <juan.marinn@um.es> | 2020-02-20 13:15:34 +0100 |
|---|---|---|
| committer | Juan Marín Noguera <juan.marinn@um.es> | 2020-02-20 13:15:34 +0100 |
| commit | 29eb708670963c0ca5bd315c83a3cec8dafef1a7 (patch) | |
| tree | 1a53fce36c4ef876bd73b98fff88e79cc4377803 /algl/n1.lyx | |
Commit inicial, primer cuatrimestre.
Diffstat (limited to 'algl/n1.lyx')
| -rw-r--r-- | algl/n1.lyx | 3673 |
1 files changed, 3673 insertions, 0 deletions
diff --git a/algl/n1.lyx b/algl/n1.lyx new file mode 100644 index 0000000..47d85c9 --- /dev/null +++ b/algl/n1.lyx @@ -0,0 +1,3673 @@ +#LyX 2.3 created this file. For more info see http://www.lyx.org/ +\lyxformat 544 +\begin_document +\begin_header +\save_transient_properties true +\origin unavailable +\textclass book +\use_default_options true +\maintain_unincluded_children false +\language spanish +\language_package default +\inputencoding auto +\fontencoding global +\font_roman "default" "default" +\font_sans "default" "default" +\font_typewriter "default" "default" +\font_math "auto" "auto" +\font_default_family default +\use_non_tex_fonts false +\font_sc false +\font_osf false +\font_sf_scale 100 100 +\font_tt_scale 100 100 +\use_microtype false +\use_dash_ligatures true +\graphics default +\default_output_format default +\output_sync 0 +\bibtex_command default +\index_command default +\paperfontsize default +\spacing single +\use_hyperref false +\papersize default +\use_geometry false +\use_package amsmath 1 +\use_package amssymb 1 +\use_package cancel 1 +\use_package esint 1 +\use_package mathdots 1 +\use_package mathtools 1 +\use_package mhchem 1 +\use_package stackrel 1 +\use_package stmaryrd 1 +\use_package undertilde 1 +\cite_engine basic +\cite_engine_type default +\biblio_style plain +\use_bibtopic false +\use_indices false +\paperorientation portrait +\suppress_date false +\justification true +\use_refstyle 1 +\use_minted 0 +\index Index +\shortcut idx +\color #008000 +\end_index +\secnumdepth 3 +\tocdepth 3 +\paragraph_separation indent +\paragraph_indentation default +\is_math_indent 0 +\math_numbering_side default +\quotes_style swiss +\dynamic_quotes 0 +\papercolumns 1 +\papersides 1 +\paperpagestyle default +\tracking_changes false +\output_changes false +\html_math_output 0 +\html_css_as_file 0 +\html_be_strict false +\end_header + +\begin_body + +\begin_layout Section +Cuerpos +\end_layout + +\begin_layout Standard +Conjunto +\begin_inset Formula $K$ +\end_inset + + con dos operaciones, +\series bold +suma +\series default + ( +\begin_inset Formula $+$ +\end_inset + +) y +\series bold +producto +\series default + ( +\begin_inset Formula $\cdot$ +\end_inset + +), tales que +\begin_inset Formula $\forall a,b,c\in K$ +\end_inset + +: +\end_layout + +\begin_layout Enumerate + +\series bold +Propiedad asociativa de la suma: +\series default + +\begin_inset Formula $a+(b+c)=(a+b)+c$ +\end_inset + +. +\end_layout + +\begin_layout Enumerate + +\series bold +Propiedad conmutativa de la suma: +\begin_inset Formula $a+b=b+a$ +\end_inset + +. +\end_layout + +\begin_layout Enumerate + +\series bold +Elemento neutro para la suma +\series default + o +\series bold +nulo: +\series default + +\begin_inset Formula $\exists!0\in K:\forall a\in K,0+a=a$ +\end_inset + +. +\begin_inset Newline newline +\end_inset + +Pongamos que existe otro +\begin_inset Formula $0$ +\end_inset + + ( +\begin_inset Formula $0'$ +\end_inset + +), entonces +\begin_inset Formula $0=0+0'=0'$ +\end_inset + +. +\end_layout + +\begin_layout Enumerate + +\series bold +Inverso para la suma +\series default + u +\series bold +opuesto: +\series default + +\begin_inset Formula $\forall a\in K,\exists!a':a+a'=0$ +\end_inset + +. + +\begin_inset Formula $-a:=a'$ +\end_inset + +. +\begin_inset Newline newline +\end_inset + +Pongamos que existe otro opuesto +\begin_inset Formula $a''$ +\end_inset + +, entonces +\begin_inset Formula $a'=0+a'=(a''+a)+a'=a''+(a+a')=a''+0=a''$ +\end_inset + +. +\end_layout + +\begin_layout Enumerate + +\series bold +Propiedad asociativa del producto: +\series default + +\begin_inset Formula $a\cdot(b\cdot c)=(a\cdot b)\cdot c$ +\end_inset + +. +\end_layout + +\begin_layout Enumerate + +\series bold +Propiedad conmutativa del producto: +\series default + +\begin_inset Formula $a\cdot b=b\cdot a$ +\end_inset + +. +\end_layout + +\begin_layout Enumerate + +\series bold +Elemento neutro para el producto +\series default + o +\series bold +unidad: +\series default + +\begin_inset Formula $\exists!1\in K:\forall a\in K,1\cdot a=a$ +\end_inset + +. +\end_layout + +\begin_layout Enumerate + +\series bold +Inverso para el producto: +\series default + +\begin_inset Formula $\forall a\in K\backslash\{0\},\exists!a'':a\cdot a''=1$ +\end_inset + +; +\begin_inset Formula $a^{-1}:=\frac{1}{a}:=a''$ +\end_inset + +. +\end_layout + +\begin_layout Enumerate + +\series bold +Propiedad distributiva: +\series default + +\begin_inset Formula $a\cdot(b+c)=a\cdot b+a\cdot c$ +\end_inset + +. +\end_layout + +\begin_layout Standard +La congruencia +\begin_inset Formula $\mathbb{Z}_{2}=\{0,1\}$ +\end_inset + + con operaciones +\begin_inset Formula $0+0=1+1=0$ +\end_inset + +, +\begin_inset Formula $0+1=1+0=1$ +\end_inset + +, +\begin_inset Formula $0\cdot0=0\cdot1=1\cdot0=0$ +\end_inset + + y +\begin_inset Formula $1\cdot1=1$ +\end_inset + + es un cuerpo. + Siempre existe un cuerpo +\begin_inset Formula $F_{p^{n}}$ +\end_inset + +, formado por +\begin_inset Formula $p^{n}$ +\end_inset + + elementos, donde +\begin_inset Formula $n\in\mathbb{N}$ +\end_inset + + y +\begin_inset Formula $p$ +\end_inset + + es primo. + Algunas propiedades: +\begin_inset Formula $\forall a,b,c\in K$ +\end_inset + +: +\end_layout + +\begin_layout Enumerate +\begin_inset Formula $a+b=a+c\implies b=c$ +\end_inset + +. +\end_layout + +\begin_layout Enumerate +\begin_inset Formula $0a=0$ +\end_inset + +. +\end_layout + +\begin_layout Enumerate +\begin_inset Formula $(-a)b=a(-b)=-(ab)$ +\end_inset + +; +\begin_inset Formula $(-1)a=-a$ +\end_inset + +; +\begin_inset Formula $(-a)(-b)=ab$ +\end_inset + +. +\end_layout + +\begin_layout Enumerate +\begin_inset Formula $ab=0\implies a=0\lor b=0$ +\end_inset + +. +\end_layout + +\begin_layout Enumerate +\begin_inset Formula $ab=ac\implies a=0\lor b=c$ +\end_inset + +. +\end_layout + +\begin_layout Subsection +El cuerpo de los números complejos +\end_layout + +\begin_layout Standard +Si consideramos +\begin_inset Formula $\mathbb{R}\times\mathbb{R}=\{(a,b)|a,b\in\mathbb{R}\}$ +\end_inset + +, con +\begin_inset Formula $(a,b)+(c,d)=(a+c,b+d)$ +\end_inset + + y +\begin_inset Formula $(a,b)\cdot(c,d)=(ac-bd,ad+bc)$ +\end_inset + +, obtenemos el cuerpo de los números complejos ( +\begin_inset Formula $\mathbb{C}$ +\end_inset + +). + El conjunto de elementos de +\begin_inset Formula $\mathbb{C}$ +\end_inset + + con forma +\begin_inset Formula $(a,0)$ +\end_inset + + es una copia del cuerpo +\begin_inset Formula $\mathbb{R}$ +\end_inset + +. + Llamamos +\series bold +unidad imaginaria +\series default + a +\begin_inset Formula $i=(0,1)$ +\end_inset + +, de forma que +\begin_inset Formula $i^{2}=i\cdot i=(-1,0)=-1$ +\end_inset + +. + Dado que +\begin_inset Formula $(b,0)i=(0,b)$ +\end_inset + +, y como +\begin_inset Formula $(b,0)$ +\end_inset + + es el número real +\begin_inset Formula $b$ +\end_inset + +, tenemos +\begin_inset Formula $(a,b)=a+bi$ +\end_inset + +, lo que denominamos la +\series bold +forma binomial. + +\series default + +\begin_inset Formula $a$ +\end_inset + + es la +\series bold +componente real, +\series default + y +\begin_inset Formula $b$ +\end_inset + + la +\series bold +componente imaginaria. + +\series default + Si +\begin_inset Formula $z=a+bi$ +\end_inset + +, llamamos +\series bold +conjugado +\series default + de +\begin_inset Formula $z$ +\end_inset + + a +\begin_inset Formula $\overline{z}=a-bi$ +\end_inset + +, de forma que +\begin_inset Formula $z=\overline{z}\iff z\in\mathbb{R}$ +\end_inset + +. +\end_layout + +\begin_layout Standard +Podemos representar un número complejo +\begin_inset Formula $z=a+bi$ +\end_inset + + como un punto del plano, con coordenadas +\begin_inset Formula $(a,b)$ +\end_inset + +. + La distancia del punto al origen de coordenadas, llamada +\series bold +módulo +\series default +, es +\begin_inset Formula $r=|z|=\sqrt{a^{2}+b^{2}}=\sqrt{z\overline{z}}$ +\end_inset + +. + El ángulo con el eje +\begin_inset Formula $OX$ +\end_inset + +, llamado +\series bold +argumento +\series default +, cumple que +\begin_inset Formula $a+bi=r(\cos(\alpha)+i\sin(\alpha))$ +\end_inset + +. + Esta es la +\series bold +forma polar +\series default + o +\series bold +módulo argumental +\series default + del complejo. + La multiplicación en forma polar es: +\begin_inset Formula $[r(\cos(\alpha)+i\sin(\alpha))][r'(\cos(\alpha')+i\sin(\alpha'))]=rr'(\cos(\alpha+\alpha')+i\sin(\alpha+\alpha'))$ +\end_inset + +. +\end_layout + +\begin_layout Standard +El +\series bold +Teorema Fundamental del Álgebra +\series default + nos dice que todo polinomio +\begin_inset Formula $P(x)=a_{0}+a_{1}X+a_{2}X^{2}+\dots+a_{n}X^{n}$ +\end_inset + +, con +\begin_inset Formula $n\geq1$ +\end_inset + +, +\begin_inset Formula $a_{i}\in\mathbb{C}$ +\end_inset + + y +\begin_inset Formula $a_{n}\neq0$ +\end_inset + +, tiene raíz compleja. +\end_layout + +\begin_layout Subsection +Característica de un cuerpo. +\end_layout + +\begin_layout Standard +\begin_inset Formula +\[ +\forall a\in K,n\in\mathbb{N},na=\underset{n\text{ veces}}{a+a+\cdots+a} +\] + +\end_inset + + +\end_layout + +\begin_layout Standard +En particular, +\begin_inset Formula +\[ +n1=\underset{n\text{ veces}}{1+1+\cdots+1} +\] + +\end_inset + + +\end_layout + +\begin_layout Standard +Por tanto, +\begin_inset Formula $na=(n1)a$ +\end_inset + +, +\begin_inset Formula $n1+m1=(n+m)1$ +\end_inset + + y +\begin_inset Formula $(n1)(m1)=(nm)1$ +\end_inset + + para cualquier cuerpo +\begin_inset Formula $K$ +\end_inset + +. +\end_layout + +\begin_layout Standard +Un cuerpo tiene +\series bold +característica cero +\series default + si +\begin_inset Formula $\forall n>0,n1\neq0$ +\end_inset + +. + De lo contrario, se dice que tiene +\series bold +característica +\begin_inset Formula $n$ +\end_inset + + +\series default +, siendo +\begin_inset Formula $n$ +\end_inset + + el menor natural tal que +\begin_inset Formula $n1=0$ +\end_inset + +. + Así, +\begin_inset Formula $na=(n1)a\implies na=0$ +\end_inset + +. + Dado que +\begin_inset Formula $ab=0\iff a=0\lor b=0$ +\end_inset + +, tenemos que +\begin_inset Formula $\exists p,q<n:n=pq\implies0=n1=(p1)(q1)\implies p1=0\lor q1=0$ +\end_inset + +, por lo que la característica de un cuerpo es cero o un nº primo. +\end_layout + +\begin_layout Section +Espacios vectoriales +\end_layout + +\begin_layout Standard +Un +\series bold +espacio vectorial +\series default + sobre +\begin_inset Formula $K$ +\end_inset + +, o +\begin_inset Formula $K$ +\end_inset + +-espacio vectorial, es una terna +\begin_inset Formula $(V,+,\cdot)$ +\end_inset + + donde +\begin_inset Formula $V\neq\emptyset$ +\end_inset + +, +\begin_inset Formula $+$ +\end_inset + + es una operación +\begin_inset Formula $V\times V\longrightarrow V$ +\end_inset + + y +\begin_inset Formula $\cdot$ +\end_inset + + es una operación +\begin_inset Formula $K\times V\longrightarrow V$ +\end_inset + +, tales que +\begin_inset Formula $\forall u,v,w\in V,\alpha,\beta\in K$ +\end_inset + +: +\end_layout + +\begin_layout Enumerate + +\series bold +Suma asociativa: +\series default + +\begin_inset Formula $u+(v+w)=(u+v)+w$ +\end_inset + +. +\end_layout + +\begin_layout Enumerate + +\series bold +Suma conmutativa: +\series default + +\begin_inset Formula $u+v=v+u$ +\end_inset + +. +\end_layout + +\begin_layout Enumerate + +\series bold +Vector cero +\series default + o +\series bold +nulo: +\series default + +\begin_inset Formula $\exists0_{V}:\forall u\in V,0_{V}+u=u$ +\end_inset + +. +\end_layout + +\begin_layout Enumerate + +\series bold +Opuesto para la suma: +\series default + +\begin_inset Formula $\forall u\in V,\exists u':u+u'=0_{V}$ +\end_inset + +; +\begin_inset Formula $u':=-u$ +\end_inset + +. +\end_layout + +\begin_layout Enumerate +\begin_inset Formula $\alpha\cdot(u+v)=\alpha\cdot u+\alpha\cdot v$ +\end_inset + +. +\end_layout + +\begin_layout Enumerate +\begin_inset Formula $(\alpha+\beta)\cdot u=\alpha\cdot u+\beta\cdot u$ +\end_inset + +. +\end_layout + +\begin_layout Enumerate +\begin_inset Formula $(\alpha\cdot\beta)\cdot u=\alpha\cdot(\beta\cdot u)$ +\end_inset + +. +\end_layout + +\begin_layout Enumerate +\begin_inset Formula $1_{K}\cdot u=u$ +\end_inset + +. +\end_layout + +\begin_layout Standard +Llamamos +\series bold +vectores +\series default + a los elementos de +\begin_inset Formula $V$ +\end_inset + + y +\series bold +escalares +\series default + a los de +\begin_inset Formula $K$ +\end_inset + +. + Todo cuerpo es espacio vectorial sobre sí mismo. + +\begin_inset Formula $\mathbb{R}$ +\end_inset + + es espacio vectorial sobre +\begin_inset Formula $\mathbb{Q}$ +\end_inset + +, y +\begin_inset Formula $\mathbb{C}$ +\end_inset + + sobre +\begin_inset Formula $\mathbb{R}$ +\end_inset + + y +\begin_inset Formula $\mathbb{Q}$ +\end_inset + +. +\end_layout + +\begin_layout Standard +El plano real +\begin_inset Formula $\mathbb{R}^{2}=\{(x,y)|x,y\in\mathbb{R}\}$ +\end_inset + +, con las operaciones +\begin_inset Formula $(x,y)+(x',y')=(x+x',y+y')$ +\end_inset + + y +\begin_inset Formula $\alpha(x,y)=(\alpha x,\alpha y)$ +\end_inset + +, es un +\begin_inset Formula $\mathbb{R}$ +\end_inset + +-espacio vectorial. + El conjunto +\begin_inset Formula $K^{n}$ +\end_inset + + de las +\begin_inset Formula $n$ +\end_inset + +-uplas de elementos de +\begin_inset Formula $K$ +\end_inset + +, +\begin_inset Formula $K^{n}=\{(x_{1},x_{2},\dots,x_{n}|x_{1},x_{2},\dots,x_{n}\in K\}$ +\end_inset + + es un +\begin_inset Formula $K$ +\end_inset + +-espacio vectorial con las operaciones +\begin_inset Formula $(x_{1},\dots,x_{n})+(y_{1},\dots,y_{n})=(x_{1}+y_{1},\dots,x_{n}+y_{n})$ +\end_inset + + y +\begin_inset Formula $\alpha(x_{1},\dots x_{n})=(\alpha x_{1},\dots,\alpha x_{n})$ +\end_inset + +. + También, si +\begin_inset Formula $V_{1},\dots,V_{n}$ +\end_inset + + son +\begin_inset Formula $K$ +\end_inset + +-espacios vectoriales, el conjunto +\begin_inset Formula $V_{1}\times\dots\times V_{n}=\{(v_{1},v_{2},\dots,v_{n})|v_{1}\in V_{1},v_{2}\in V_{2},\dots,v_{n}\in V_{n}\}$ +\end_inset + +, con operaciones similares, es un +\begin_inset Formula $K$ +\end_inset + +-espacio vectorial llamado +\series bold +espacio vectorial producto +\series default + de los +\begin_inset Formula $V_{i}$ +\end_inset + +. +\end_layout + +\begin_layout Standard +Una +\series bold +matriz +\series default + +\begin_inset Formula $A$ +\end_inset + + de tamaño +\begin_inset Formula $m\times n$ +\end_inset + + (con +\begin_inset Formula $m,n\in\mathbb{N}$ +\end_inset + +) sobre +\begin_inset Formula $K$ +\end_inset + + es una disposición en +\begin_inset Formula $m$ +\end_inset + + filas y +\begin_inset Formula $n$ +\end_inset + + columnas de +\begin_inset Formula $m\cdot n$ +\end_inset + + elementos de +\begin_inset Formula $K$ +\end_inset + +. + La matriz es +\series bold +cuadrada +\series default + si +\begin_inset Formula $m=n$ +\end_inset + +, +\series bold +fila +\series default + si +\begin_inset Formula $m=1$ +\end_inset + + y +\series bold +columna +\series default + si +\begin_inset Formula $n=1$ +\end_inset + +. + Llamamos +\begin_inset Formula $M_{m,n}(K)$ +\end_inset + + al conjunto de las matrices +\begin_inset Formula $m\times n$ +\end_inset + + sobre +\begin_inset Formula $K$ +\end_inset + +, y +\begin_inset Formula $M_{n,n}(K)=M_{n}(K)$ +\end_inset + +. + Se representan de la siguiente forma: +\begin_inset Formula +\[ +A=\left(\begin{array}{cccc} +a_{11} & a_{12} & \cdots & a_{1n}\\ +a_{21} & a_{22} & \cdots & a_{2n}\\ +\vdots & \vdots & \ddots & \vdots\\ +a_{m1} & a_{m2} & \cdots & a_{mn} +\end{array}\right),\,a_{ij}\in K\forall1\leq i\leq m,1\leq j\leq n +\] + +\end_inset + + +\begin_inset Formula $\forall A=(a_{ij}),B=(b_{ij})\in M_{m,n}(K),A+B=(c_{ij})\in M_{m,n}(K)$ +\end_inset + +, donde +\begin_inset Formula $c_{ij}=a_{ij}+b_{ij}$ +\end_inset + + para cada elemento de la matriz. + También, +\begin_inset Formula $\forall\alpha\in K,A\in M_{m,n}(K),\alpha A=(c_{ij})\in M_{m,n}(K)$ +\end_inset + +, donde +\begin_inset Formula $c_{ij}=\alpha a_{ij}$ +\end_inset + +. + Con estas operaciones, +\begin_inset Formula $M_{m,n}(K)$ +\end_inset + + es un +\begin_inset Formula $K$ +\end_inset + +-espacio vectorial. +\end_layout + +\begin_layout Standard +Un +\series bold +polinomio +\series default + en una +\series bold +indeterminada +\series default + +\begin_inset Formula $X$ +\end_inset + + con +\series bold +coeficientes +\series default + en +\begin_inset Formula $K$ +\end_inset + + es una expresión de la forma +\begin_inset Formula +\[ +a_{0}+a_{1}X+a_{2}X^{2}+\dots+a_{n}X^{n} +\] + +\end_inset + + +\end_layout + +\begin_layout Standard +Donde +\begin_inset Formula $n$ +\end_inset + + es un entero no negativo, +\begin_inset Formula $a_{i}\in K\forall i=0,1,\dots n$ +\end_inset + +. + El conjunto de polinomios sobre +\begin_inset Formula $K$ +\end_inset + + se llama +\begin_inset Formula $K(X)$ +\end_inset + + y es un espacio vectorial con las operaciones: +\begin_inset Formula +\begin{eqnarray*} +(a_{0}+\dots+a_{n}X^{n})+(b_{0}+\dots+b_{n}X^{n}) & = & (a_{0}+b_{0})+\dots+(a_{n}+b_{n})X^{n}\\ +\alpha(a_{0}+a_{1}X+\dots+a_{n}X^{n}) & = & \alpha a_{0}+\alpha a_{1}X+\dots+\alpha a_{n}X^{n} +\end{eqnarray*} + +\end_inset + + +\end_layout + +\begin_layout Standard +Si +\begin_inset Formula $\mathcal{S}\neq\emptyset$ +\end_inset + +, el conjunto +\begin_inset Formula $\mathcal{F}(\mathcal{S},K)=\{f:\mathcal{S}\rightarrow K\}$ +\end_inset + +, formado por todas las aplicaciones de +\begin_inset Formula $\mathcal{S}$ +\end_inset + + en +\begin_inset Formula $K$ +\end_inset + +, con operaciones +\begin_inset Formula $(f+g)(s)=f(s)+g(s)$ +\end_inset + + y +\begin_inset Formula $(\alpha f)(s)=\alpha f(s)$ +\end_inset + +, es un +\begin_inset Formula $K$ +\end_inset + +-espacio vectorial. + Con estas mismas operaciones, el conjunto +\begin_inset Formula $\mathcal{C}([a,b],\mathbb{R})=\{f:[a,b]\rightarrow\mathbb{R}|f\text{ continua}\}$ +\end_inset + + es un +\begin_inset Formula $\mathbb{R}$ +\end_inset + +-espacio vectorial. +\end_layout + +\begin_layout Standard +Propiedades de los espacios vectoriales: +\begin_inset Formula $\forall u,v,w\in V,\alpha,\beta\in K$ +\end_inset + +: +\end_layout + +\begin_layout Enumerate +\begin_inset Formula $u+v=u+w\implies v=w$ +\end_inset + + +\begin_inset Formula +\[ +u+v=u+w\implies(-u)+(u+v)=(-u)+(u+w)=((-u)+u)+v=((-u)+u)+w=v=w +\] + +\end_inset + + +\end_layout + +\begin_layout Enumerate +\begin_inset Formula $0u=0_{V}$ +\end_inset + + +\begin_inset Formula +\[ +0u+0u=(0+0)u=0u=0u+0_{V}\implies0u=0_{V} +\] + +\end_inset + + +\end_layout + +\begin_layout Enumerate +\begin_inset Formula $\alpha0_{V}=0_{V}$ +\end_inset + + +\begin_inset Formula +\[ +\alpha0_{V}+0_{V}=\alpha0_{V}=\alpha(0_{V}+0_{V})=\alpha0_{V}+\alpha0_{V}\implies\alpha0_{V}=0_{V} +\] + +\end_inset + + +\end_layout + +\begin_layout Enumerate +\begin_inset Formula $u\in V,\alpha u=0_{V}\implies\alpha=0\lor u=0_{V}$ +\end_inset + +; +\begin_inset Formula $\alpha u=\alpha v\implies\alpha=0\lor u=v$ +\end_inset + +; +\begin_inset Formula $\alpha u=\beta u\implies\alpha=\beta\lor u=0_{V}$ +\end_inset + + +\begin_inset Formula +\[ +\begin{array}{c} +\alpha u=0_{V}\\ +\alpha\neq0 +\end{array}\implies u=(\alpha^{-1}\cdot\alpha)u=\alpha^{-1}(\alpha u)=\alpha^{-1}\cdot0_{V}=0_{V} +\] + +\end_inset + + +\begin_inset Formula +\[ +\begin{array}{c} +\alpha u=\alpha v\\ +\alpha\neq0 +\end{array}\implies\alpha^{-1}(\alpha u)=\alpha^{-1}(\alpha v)=1\cdot u=1\cdot v=u=v +\] + +\end_inset + +Para la última demostración, usamos (5): +\begin_inset Formula +\[ +\begin{array}{c} +\begin{array}{c} +\alpha u=\beta u\\ +u\neq0_{V} +\end{array}\implies0_{V}=\alpha u+(-(\beta u))\overset{(5)}{=}\alpha u+(-\beta)u=(\alpha+(-\beta))u\implies\\ +\implies\alpha+(-\beta)=0\implies\alpha=\beta +\end{array} +\] + +\end_inset + + +\end_layout + +\begin_layout Enumerate +\begin_inset Formula $u\in V,(-\alpha)u=\alpha(-u)=-(\alpha u)$ +\end_inset + + +\begin_inset Formula +\[ +(-\alpha)u+\alpha u=(-\alpha+\alpha)u=0u=0_{V}\implies(-\alpha)u=-(\alpha u) +\] + +\end_inset + + +\begin_inset Formula +\[ +\alpha(-u)+\alpha u=\alpha(-u+u)=\alpha\cdot0_{V}=0_{V}\implies\alpha(-u)=-(\alpha u) +\] + +\end_inset + + +\end_layout + +\begin_layout Standard +También podemos llamar +\begin_inset Formula $0$ +\end_inset + + a +\begin_inset Formula $0_{V}$ +\end_inset + + si esto no conlleva ambigüedad. +\end_layout + +\begin_layout Section +Subespacios vectoriales +\end_layout + +\begin_layout Standard +\begin_inset Formula $U\subseteq V$ +\end_inset + + ( +\begin_inset Formula $U\neq\emptyset$ +\end_inset + +) es un +\series bold +subespacio vectorial +\series default + de +\begin_inset Formula $V$ +\end_inset + + ( +\begin_inset Formula $U\leq V$ +\end_inset + +) si +\begin_inset Formula $\forall u,v\in U,u+v\in U$ +\end_inset + + y +\begin_inset Formula $\forall u\in U,\alpha\in K,\alpha u\in U$ +\end_inset + +. + De esta forma +\begin_inset Formula $U$ +\end_inset + + es también un +\begin_inset Formula $K$ +\end_inset + +-espacio vectorial. +\end_layout + +\begin_layout Standard +Los subconjuntos +\begin_inset Formula $\{0\}$ +\end_inset + + y +\begin_inset Formula $V$ +\end_inset + + son subespacios vectoriales de +\begin_inset Formula $V$ +\end_inset + +, y +\begin_inset Formula $\{(x_{1},\dots,x_{n})\in K^{n}|x_{1}+\dots+x_{n}=0\}$ +\end_inset + + es un subespacio vectorial de +\begin_inset Formula $K^{n}$ +\end_inset + +. + El conjunto +\begin_inset Formula $\mathcal{P}_{n}$ +\end_inset + + de polinomios con coeficientes reales con grado menor o igual a +\begin_inset Formula $n$ +\end_inset + +, junto con el +\begin_inset Formula $0$ +\end_inset + +, es un subespacio vectorial de +\begin_inset Formula $\mathbb{R}[X]$ +\end_inset + +. + También lo es +\begin_inset Formula $U_{a,b}=\{f\in\mathcal{C}([a,b],\mathbb{R}):f(a)=f(b)\}$ +\end_inset + + respecto de +\begin_inset Formula $\mathcal{C}([a,b],\mathbb{R})$ +\end_inset + +. +\end_layout + +\begin_layout Section +Combinaciones lineales. + Sistemas de generadores +\end_layout + +\begin_layout Standard +\begin_inset Formula $u\in V$ +\end_inset + + es +\series bold +combinación lineal +\series default + de +\begin_inset Formula $v_{1},\dots,v_{n}\in V$ +\end_inset + + si +\begin_inset Formula $\exists\alpha_{1},\dots,\alpha_{n}\in K:u=\alpha_{1}v_{1}+\dots+\alpha_{n}v_{n}$ +\end_inset + +. + Se dice que es combinación lineal de vectores de +\begin_inset Formula $\mathcal{S}$ +\end_inset + + (con +\begin_inset Formula $\mathcal{S}\subseteq V$ +\end_inset + +) si +\begin_inset Formula $\exists n\in\mathbb{N},v_{1},\dots,v_{n}\in\mathcal{S}:u=\alpha_{1}v_{1}+\dots+\alpha_{n}v_{n}$ +\end_inset + +. + Los escalares +\begin_inset Formula $\alpha_{i}$ +\end_inset + + se llaman +\series bold +coeficientes +\series default + de la combinación. + Así, un subconjunto no vacío +\begin_inset Formula $U\subseteq V$ +\end_inset + + es un subespacio vectorial de +\begin_inset Formula $V$ +\end_inset + + si cualquier combinación lineal de vectores de +\begin_inset Formula $U$ +\end_inset + + también está en +\begin_inset Formula $U$ +\end_inset + +. +\end_layout + +\begin_layout Standard +Si +\begin_inset Formula $\mathcal{S}$ +\end_inset + + es un subconjunto no vacío de +\begin_inset Formula $V$ +\end_inset + +, el conjunto +\begin_inset Formula $<\mathcal{S}>$ +\end_inset + + de todas las combinaciones lineales de vectores en +\begin_inset Formula $\mathcal{S}$ +\end_inset + + es el menor subespacio vectorial tal que +\begin_inset Formula $\mathcal{S}\subseteq<{\cal S}>$ +\end_inset + +. + +\series bold +Demostración: +\series default + +\begin_inset Formula $u\in\mathcal{S}\implies1\cdot u\in<\mathcal{S}>$ +\end_inset + +. + Si +\begin_inset Formula $u,v\in<\mathcal{S}>$ +\end_inset + +, entonces existirán +\begin_inset Formula $u_{1},\dots,u_{k},v_{1},\dots,v_{l}\in\mathcal{S}$ +\end_inset + + y +\begin_inset Formula $\alpha_{1},\dots\alpha_{k},\beta_{1},\dots,\beta_{l}\in K$ +\end_inset + + tales que +\begin_inset Formula $u=\alpha_{1}u_{1}+\dots+\alpha_{k}u_{k}$ +\end_inset + + y +\begin_inset Formula $v=\beta_{1}v_{1}+\dots+\beta_{l}+v_{l}$ +\end_inset + +, por lo que +\begin_inset Formula $u+v$ +\end_inset + + también es combinación lineal de vectores en +\begin_inset Formula $\mathcal{S}$ +\end_inset + + y por tanto está en +\begin_inset Formula $<S>$ +\end_inset + +. + Si +\begin_inset Formula $\alpha\in K$ +\end_inset + +, tenemos que +\begin_inset Formula $u=\alpha\alpha_{1}u_{1}+\dots+\alpha\alpha_{k}u_{k}\in<\mathcal{S}>$ +\end_inset + +. + Finalmente, si +\begin_inset Formula $U$ +\end_inset + + es un subespacio vectorial de +\begin_inset Formula $V$ +\end_inset + + que contiene a +\begin_inset Formula $\mathcal{S}$ +\end_inset + +, como toda combinación de vectores de +\begin_inset Formula $U$ +\end_inset + + está en +\begin_inset Formula $U$ +\end_inset + +, entonces +\begin_inset Formula $<\mathcal{S}>\subseteq U$ +\end_inset + +. +\end_layout + +\begin_layout Standard +Un subconjunto +\begin_inset Formula $\mathcal{S}\subseteq V$ +\end_inset + + es un +\series bold +sistema de generadores +\series default + de +\begin_inset Formula $V$ +\end_inset + + si +\begin_inset Formula $<\mathcal{S}>=V$ +\end_inset + +. + +\begin_inset Formula $V$ +\end_inset + + es +\series bold +de dimensión finita +\series default + o +\series bold +finitamente generado +\series default + si tiene un sistema de generadores finito. + Estas definiciones también son válidas para subespacios vectoriales. + +\begin_inset Formula $U$ +\end_inset + + es el subespacio +\series bold +generado +\series default + por +\begin_inset Formula $\mathcal{S}$ +\end_inset + + si +\begin_inset Formula $U=<\mathcal{S}>$ +\end_inset + +. +\end_layout + +\begin_layout Section +Dependencia e independencia lineal +\end_layout + +\begin_layout Standard +Un conjunto +\begin_inset Formula ${\cal S}\subseteq V$ +\end_inset + + es +\series bold +linealmente independiente +\series default + si la única forma de obtener el vector nulo como combinación lineal de + vectores de +\begin_inset Formula ${\cal S}$ +\end_inset + + es tomando todos los coeficientes nulos. + De lo contrario es +\series bold +linealmente dependiente +\series default +. + Así, +\begin_inset Formula $\{v\}$ +\end_inset + + es linealmente independiente si y sólo si +\begin_inset Formula $v\neq0$ +\end_inset + +, con lo que cualquier conjunto +\begin_inset Formula $\{0\}\subseteq{\cal S}$ +\end_inset + + es linealmente dependiente. + En +\begin_inset Formula $\mathbb{C_{R}}$ +\end_inset + +, +\begin_inset Formula $\{1,i\}$ +\end_inset + + ( +\begin_inset Formula $\mathbb{C}$ +\end_inset + + con escalares reales) es linealmente independiente, mientras que en +\begin_inset Formula $\mathbb{C_{C}}$ +\end_inset + + es linealmente dependiente porque +\begin_inset Formula $1+(i)i=0$ +\end_inset + +. + Un subconjunto de un conjunto linealmente independiente también es linealmente + dependiente. +\end_layout + +\begin_layout Standard +Un conjunto +\begin_inset Formula $\{v_{1},\dots,v_{m}\}$ +\end_inset + + con al menos dos vectores es linealmente dependiente si y sólo si alguno + de ellos es combinación lineal del resto. +\end_layout + +\begin_layout Itemize +\begin_inset Argument item:1 +status open + +\begin_layout Plain Layout +\begin_inset Formula $\implies]$ +\end_inset + + +\end_layout + +\end_inset + +Se tiene que existen +\begin_inset Formula $\alpha_{1},\dots,\alpha_{m}$ +\end_inset + + no todos nulos con +\begin_inset Formula $\sum_{i=1}^{m}\alpha_{i}v_{i}=\alpha_{1}v_{1}+\dots+\alpha_{m}v_{m}=0$ +\end_inset + +. + Suponemos +\begin_inset Formula $\alpha_{j}\neq0$ +\end_inset + +. + Entonces +\begin_inset Formula $\alpha_{j}v_{j}=-\sum_{i=1,i\neq j}^{m}\alpha_{i}v_{i}=-\alpha_{1}v_{1}-\dots-\alpha_{j-1}v_{j-1}-\alpha_{j+1}v_{j+1}-\dots-\alpha_{m}v_{m}$ +\end_inset + +, por lo que +\begin_inset Formula $v_{j}=-\sum_{i=1,i\neq j}^{m}(\alpha_{j}^{-1}\alpha_{i}v_{i})$ +\end_inset + +. +\end_layout + +\begin_layout Itemize +\begin_inset Argument item:1 +status open + +\begin_layout Plain Layout +\begin_inset Formula $\impliedby]$ +\end_inset + + +\end_layout + +\end_inset + +Si +\begin_inset Formula $v_{j}$ +\end_inset + + es combinación lineal de +\begin_inset Formula $\{v_{i}\}_{1\leq i\leq m}$ +\end_inset + +, existen escalares +\begin_inset Formula $\alpha_{1},\dots,\alpha_{j-1},\alpha_{j+1},\dots,\alpha_{m}$ +\end_inset + + tales que +\begin_inset Formula $v_{j}=\alpha_{1}v_{1}\dots,\alpha_{j-1}v_{j-1}+\alpha_{j+1}v_{j+1}+\dots+\alpha_{m}v_{m}=\sum_{i=1,i\neq j}^{m}\alpha_{i}v_{i}$ +\end_inset + +, de modo que +\begin_inset Formula $0=\alpha_{1}v_{1}+\dots+\alpha_{j-1}v_{j-1}+(-1)v_{j}+\alpha_{j+1}v_{j+1}+\dots+\alpha_{m}v_{m}$ +\end_inset + +. +\end_layout + +\begin_layout Section +Bases. + Dimensión +\end_layout + +\begin_layout Standard +Una +\series bold +base +\series default + de un espacio vectorial es un sistema de generadores linealmente independiente. + Así, +\begin_inset Formula $\{1\}$ +\end_inset + + es base de +\begin_inset Formula $K_{K}$ +\end_inset + +, +\begin_inset Formula $\{(1,0,\dots,0),(0,1,0,\dots,0),\dots,(0,0,\dots,0,1)\}$ +\end_inset + + es +\series bold +base canónica +\series default + de +\begin_inset Formula $K^{n}$ +\end_inset + + y +\begin_inset Formula $\{1,X,\dots,X^{n},\dots\}$ +\end_inset + + lo es de +\begin_inset Formula $\mathbb{R}[X]$ +\end_inset + +. + Si llamamos +\begin_inset Formula $A_{ij}\in M_{m,n}(K)$ +\end_inset + + a la matriz con un 1 en el lugar +\begin_inset Formula $ij$ +\end_inset + + y 0 en el resto, entonces +\begin_inset Formula $\{A_{ij}:1\leq i\leq m,1\leq j\leq n\}$ +\end_inset + + es base de +\begin_inset Formula $M_{m,n}(K)$ +\end_inset + +. +\end_layout + +\begin_layout Standard +\begin_inset Formula ${\cal B}$ +\end_inset + + es base de +\begin_inset Formula $V$ +\end_inset + + si y sólo si todo +\begin_inset Formula $v\in V$ +\end_inset + + se expresa de modo único como combinación lineal de +\begin_inset Formula ${\cal B}$ +\end_inset + +. +\end_layout + +\begin_layout Itemize +\begin_inset Argument item:1 +status open + +\begin_layout Plain Layout +\begin_inset Formula $\implies]$ +\end_inset + + +\end_layout + +\end_inset + +Como +\begin_inset Formula ${\cal B}$ +\end_inset + + es base, es sistema de generadores, por lo que todo vector de +\begin_inset Formula $V$ +\end_inset + + es combinación lineal de vectores de +\begin_inset Formula ${\cal B}$ +\end_inset + +. + Ahora, sea +\begin_inset Formula $v=\sum_{i=1}^{n}\alpha_{i}v_{i}=\sum_{i=1}^{n}\beta_{i}v_{i}$ +\end_inset + +. + Entonces +\begin_inset Formula $0=(\alpha_{1}v_{1}+\dots+\alpha_{n}v_{n})-(\beta_{1}v_{1}+\dots+\beta_{n}v_{n})$ +\end_inset + +. + Entonces +\begin_inset Formula $0=(\alpha_{1}-\beta_{1})v_{1}+\dots+(\alpha_{n}-\beta_{n})v_{n}$ +\end_inset + +, y como +\begin_inset Formula ${\cal B}$ +\end_inset + + es linealmente independiente, se tiene que +\begin_inset Formula $\alpha_{1}-\beta_{1}=\dots=\alpha_{n}-\beta_{n}=0$ +\end_inset + + y por tanto +\begin_inset Formula $v$ +\end_inset + + se expresa de modo único. +\end_layout + +\begin_layout Itemize +\begin_inset Argument item:1 +status open + +\begin_layout Plain Layout +\begin_inset Formula $\impliedby]$ +\end_inset + + +\end_layout + +\end_inset + + +\begin_inset Formula ${\cal B}$ +\end_inset + + es entonces sistema de generadores y queda demostrar que es linealmente + dependiente. + Sean +\begin_inset Formula $v_{1},\dots,v_{m}\in{\cal B}$ +\end_inset + +, como el 0 se representa de modo único, se tiene que si +\begin_inset Formula $\alpha_{1}v_{1}+\dots+\alpha_{m}v_{m}=0=0v_{1}+\dots+0v_{m}$ +\end_inset + + entonces +\begin_inset Formula $\alpha_{1}=\dots=\alpha_{m}=0$ +\end_inset + +. +\end_layout + +\begin_layout Standard +Si +\begin_inset Formula $S=\{v_{1},v_{2},\dots,v_{m}\}$ +\end_inset + + es un conjunto linealmente independiente y +\begin_inset Formula $u\notin<S>$ +\end_inset + +, entonces +\begin_inset Formula $S\cup\{u\}$ +\end_inset + + es linealmente independiente. + +\series bold +Demostración: +\series default + Supongamos +\begin_inset Formula $\alpha_{1},\dots,\alpha_{m},\beta$ +\end_inset + + tales que +\begin_inset Formula $\alpha_{1}v_{1}+\dots+\alpha_{m}v_{m}+\beta u=0$ +\end_inset + +. + Si +\begin_inset Formula $\beta\neq0$ +\end_inset + + entonces +\begin_inset Formula $\beta u=-(\alpha v_{1}+\dots+\alpha_{m}v_{m})$ +\end_inset + +, de donde +\begin_inset Formula $u=-\beta^{-1}\alpha_{1}v_{1}-\dots-\beta^{-1}\alpha_{m}v_{m}$ +\end_inset + + y por tanto +\begin_inset Formula $u\in<S>$ +\end_inset + + +\begin_inset Formula $\#$ +\end_inset + +. + Por tanto +\begin_inset Formula $\beta=0$ +\end_inset + +, pero entonces +\begin_inset Formula $\alpha_{1}v_{1}+\dots+\alpha_{m}v_{m}=0$ +\end_inset + +, de donde +\begin_inset Formula $\alpha_{1}=\dots=\alpha_{m}=0$ +\end_inset + +, por lo que +\begin_inset Formula $S\cup\{u\}$ +\end_inset + + es linealmente independiente. +\end_layout + +\begin_layout Standard + +\series bold +Teorema: +\series default + Todo espacio vectorial +\begin_inset Formula $V\neq\{0\}$ +\end_inset + + tiene una base. + +\series bold +Demostración +\series default + para espacios finitamente generados. + Sea +\begin_inset Formula $V=<u_{1},\dots,u_{m}>$ +\end_inset + + y +\begin_inset Formula ${\cal A}$ +\end_inset + + el conjunto de subconjuntos +\begin_inset Formula ${\cal L}\subseteq\{u_{1},\dots,u_{m}\}$ +\end_inset + + linealmente independientes. + Sabemos que +\begin_inset Formula ${\cal A}\neq\emptyset$ +\end_inset + + porque como +\begin_inset Formula $V\neq\{0\}$ +\end_inset + + existe un +\begin_inset Formula $u_{i_{0}}\neq0$ +\end_inset + +, de modo que +\begin_inset Formula $\{u_{i_{0}}\}$ +\end_inset + + es linealmente independiente. + Sea +\begin_inset Formula ${\cal B}=\{v_{1},\dots,v_{n}\}\in{\cal A}$ +\end_inset + + un elemento de +\begin_inset Formula ${\cal A}$ +\end_inset + + con un máximo de vectores, entonces +\begin_inset Formula ${\cal B}$ +\end_inset + + es base de +\begin_inset Formula $V$ +\end_inset + + si es sistema de generadores de +\begin_inset Formula $V$ +\end_inset + +. + Sea +\begin_inset Formula $u_{i}$ +\end_inset + + un elemento del conjunto de generadores de +\begin_inset Formula $V$ +\end_inset + +. + Si +\begin_inset Formula $u_{i}\in{\cal B}$ +\end_inset + +, entonces +\begin_inset Formula $u_{i}\in<{\cal B}>$ +\end_inset + +. + Si no, entonces +\begin_inset Formula ${\cal B}\cup\{u_{i}\}\subseteq\{u_{1},\dots,u_{m}\}$ +\end_inset + + tiene un elemento más que +\begin_inset Formula ${\cal B}$ +\end_inset + +, que es un elemento de +\begin_inset Formula ${\cal A}$ +\end_inset + + con el número máximo de vectores, por lo que +\begin_inset Formula ${\cal B}\cup\{u_{i}\}\notin{\cal A}$ +\end_inset + + y será linealmente de +\begin_inset ERT +status open + +\begin_layout Plain Layout + + +\backslash +- +\end_layout + +\end_inset + +pen +\begin_inset ERT +status open + +\begin_layout Plain Layout + + +\backslash +- +\end_layout + +\end_inset + +dien +\begin_inset ERT +status open + +\begin_layout Plain Layout + + +\backslash +- +\end_layout + +\end_inset + +te, pero entonces +\begin_inset Formula $u_{i}\in<{\cal B}>$ +\end_inset + + +\begin_inset Formula $\#$ +\end_inset + +. + Acabamos de probar que +\begin_inset Formula $\{u_{1},\dots,u_{m}\}\subseteq<{\cal B}>$ +\end_inset + +, por lo que +\begin_inset Formula $V=<u_{1},\dots,u_{m}>\subseteq<{\cal B}>\subseteq V$ +\end_inset + +, por lo que +\begin_inset Formula $<{\cal B}>=V$ +\end_inset + + y ya hemos demostrado que +\begin_inset Formula ${\cal B}$ +\end_inset + + es base de +\begin_inset Formula $V$ +\end_inset + +. +\end_layout + +\begin_layout Standard + +\series bold +Teorema de Steinitz: +\series default + Si +\begin_inset Formula $\{u_{1},\dots,u_{n}\}$ +\end_inset + + es base de +\begin_inset Formula $V$ +\end_inset + + y +\begin_inset Formula $\{v_{1},\dots,v_{m}\}$ +\end_inset + + es un conjunto li +\begin_inset ERT +status open + +\begin_layout Plain Layout + + +\backslash +- +\end_layout + +\end_inset + +ne +\begin_inset ERT +status open + +\begin_layout Plain Layout + + +\backslash +- +\end_layout + +\end_inset + +al +\begin_inset ERT +status open + +\begin_layout Plain Layout + + +\backslash +- +\end_layout + +\end_inset + +men +\begin_inset ERT +status open + +\begin_layout Plain Layout + + +\backslash +- +\end_layout + +\end_inset + +te independiente, entonces se pueden sustituir +\begin_inset Formula $m$ +\end_inset + + vectores de +\begin_inset Formula $\{u_{1},\dots,u_{n}\}$ +\end_inset + + por los vectores +\begin_inset Formula $\{v_{1},\dots,v_{m}\}$ +\end_inset + + y obtener una nueva base de +\begin_inset Formula $V$ +\end_inset + +. + Entonces +\begin_inset Formula $m\le n$ +\end_inset + +. + +\series bold +Demostración: +\series default + Vemos que, como +\begin_inset Formula $\{v_{1},\dots,v_{m}\}$ +\end_inset + + es linealmente independiente, entonces +\begin_inset Formula $v_{1}\neq0$ +\end_inset + +, y tenemos que +\begin_inset Formula $v_{1}=\alpha_{1}u_{1}+\dots+a_{n}u_{n}$ +\end_inset + + con algún +\begin_inset Formula $\alpha_{i}\neq0$ +\end_inset + +. + Podemos suponer que +\begin_inset Formula $\alpha_{1}\neq0$ +\end_inset + +, y queremos probar que +\begin_inset Formula $\{v_{1},u_{2},\dots,u_{n}\}$ +\end_inset + + es base. + Primero probamos que es sistema de generadores: +\begin_inset Formula $\alpha_{1}u_{1}=v_{1}-\alpha_{2}u_{2}-\dots-\alpha_{n}u_{n}$ +\end_inset + +, por lo que +\begin_inset Formula $u_{1}=\alpha_{1}^{-1}v_{1}-\alpha_{1}^{-1}\alpha_{2}u_{2}-\dots-\alpha_{1}^{-1}\alpha_{n}u_{n}$ +\end_inset + +, de modo que +\begin_inset Formula $u_{1}$ +\end_inset + + es combinación lineal de +\begin_inset Formula $\{v_{1},u_{2},\dots,u_{n}\}$ +\end_inset + + y +\begin_inset Formula $<v_{1},u_{2},\dots,u_{n}>$ +\end_inset + + contiene un sistema de generadores, por lo que +\begin_inset Formula $\{v_{1},u_{2},\dots,u_{n}\}$ +\end_inset + + también lo es. + Ahora bien, sean +\begin_inset Formula $\beta_{1},\dots,\beta_{n}$ +\end_inset + + tales que +\begin_inset Formula $\beta_{1}v_{1}+\dots+\beta_{n}u_{n}=0$ +\end_inset + +. + Entonces +\begin_inset Formula +\begin{eqnarray*} +0 & = & \beta_{1}v_{1}+\dots+\beta_{n}u_{n}\\ + & = & \beta_{1}(\alpha_{1}u_{1}+\dots+\alpha_{n}u_{n})+\beta_{2}u_{2}+\dots+\beta_{n}u_{n}\\ + & = & \beta_{1}\alpha_{1}u_{1}+(\beta_{1}\alpha_{1}+\beta_{2})u_{2}+\dots+(\beta_{1}\alpha_{n}+\beta_{n})u_{n} +\end{eqnarray*} + +\end_inset + +Por tanto, como +\begin_inset Formula $\alpha_{1}\neq0$ +\end_inset + +, entonces +\begin_inset Formula $\beta_{1}=0$ +\end_inset + + y por tanto +\begin_inset Formula $\beta_{2}=\dots=\beta_{n}=0$ +\end_inset + + y el nuevo conjunto es también linealmente independiente. + De aquí además podemos concluir que todo conjunto de vectores linealmente + independiente de un espacio vectorial puede completarse a una base (añadiendo + vectores fuera del subespacio generado por este conjunto). +\end_layout + +\begin_layout Standard + +\series bold +Teorema: +\series default + Todas las bases de un espacio vectorial no nulo tienen el mismo número + de elementos. + +\series bold +Demostración: +\series default + Sean +\begin_inset Formula $\{u_{1},\dots,u_{n}\}$ +\end_inset + + y +\begin_inset Formula $\{v_{1},\dots,v_{m}\}$ +\end_inset + + bases de +\begin_inset Formula $V$ +\end_inset + +. + Como +\begin_inset Formula $\{v_{1},\dots,v_{m}\}$ +\end_inset + + es linealmente independiente, por el teorema de Steinitz tenemos que +\begin_inset Formula $m\leq n$ +\end_inset + +. + Análogamente, como +\begin_inset Formula $\{u_{1},\dots,u_{n}\}$ +\end_inset + + también lo es, entonces +\begin_inset Formula $n\leq m$ +\end_inset + +, por lo que +\begin_inset Formula $m=n$ +\end_inset + +. +\end_layout + +\begin_layout Standard +Definimos la +\series bold +dimensión +\series default + de +\begin_inset Formula $V$ +\end_inset + + ( +\begin_inset Formula $\dim_{K}(V)$ +\end_inset + + o +\begin_inset Formula $\dim(V)$ +\end_inset + +) como el número de elementos de cualquier base de +\begin_inset Formula $V$ +\end_inset + +. + Si +\begin_inset Formula $V=\{0\}$ +\end_inset + +, entonces +\begin_inset Formula $\dim(V)=0$ +\end_inset + +. + Si +\begin_inset Formula $V$ +\end_inset + + no es finitamente generado, entonces +\begin_inset Formula $\dim_{K}(V)=\infty$ +\end_inset + +. + Por ejemplo, +\begin_inset Formula $\dim_{K}(K)=1$ +\end_inset + +, +\begin_inset Formula $\dim_{K}(K^{n})=n$ +\end_inset + +, +\begin_inset Formula $\dim(M_{m,n}(K))=mn$ +\end_inset + + y +\begin_inset Formula $\dim(\mathbb{R}[X])=\infty$ +\end_inset + +. +\end_layout + +\begin_layout Standard + +\series bold +Teorema: +\series default + Si +\begin_inset Formula $\dim(V)=n$ +\end_inset + + entonces: +\end_layout + +\begin_layout Enumerate +Todo conjunto linealmente independiente de +\begin_inset Formula $n$ +\end_inset + + vectores es una base. +\begin_inset Newline newline +\end_inset + +Consecuencia del teorema de Steinitz. +\end_layout + +\begin_layout Enumerate +Todo conjunto de generadores de +\begin_inset Formula $n$ +\end_inset + + vectores es una base. +\begin_inset Newline newline +\end_inset + +Siempre va a haber una base contenida en él y que va a tener +\begin_inset Formula $n$ +\end_inset + + vectores. +\end_layout + +\begin_layout Enumerate +Si +\begin_inset Formula $U\neq\emptyset$ +\end_inset + + es un subespacio vectorial de +\begin_inset Formula $V$ +\end_inset + + entonces +\begin_inset Formula $\dim(U)\leq n$ +\end_inset + + y además +\begin_inset Formula $\dim(U)=n\iff U=V$ +\end_inset + +. +\series bold + +\begin_inset Newline newline +\end_inset + + +\series default +Si +\begin_inset Formula ${\cal B}'$ +\end_inset + + es base de +\begin_inset Formula $U$ +\end_inset + + entonces es un conjunto de vectores de +\begin_inset Formula $V$ +\end_inset + + linealmente independiente y tiene como máximo +\begin_inset Formula $n$ +\end_inset + + elementos, por lo que +\begin_inset Formula $\dim(U)\leq\dim(V)$ +\end_inset + +. + Además, si +\begin_inset Formula $\dim(U)=\dim(V)$ +\end_inset + + entonces +\begin_inset Formula ${\cal B}'$ +\end_inset + + tiene +\begin_inset Formula $n$ +\end_inset + + elementos y, por la primera propiedad, también es base de +\begin_inset Formula $V$ +\end_inset + +, de modo que +\begin_inset Formula $U=<{\cal B}'>=V$ +\end_inset + +. +\end_layout + +\begin_layout Standard +Definimos el +\series bold +rango +\series default + de un conjunto de vectores como +\begin_inset Formula +\[ +\text{rang}(\{u_{1},\dots,u_{m}\})=\dim(<u_{1},\dots,u_{m}>) +\] + +\end_inset + +Así, si +\begin_inset Formula $\{v_{1},\dots,v_{m}\}\subseteq V$ +\end_inset + +, es fácil comprobar que: +\end_layout + +\begin_layout Enumerate +\begin_inset Formula $\text{rang}(\{v_{1},\dots,v_{i},\dots,v_{j},\dots,v_{m}\})=\text{rang}(\{v_{1},\dots,v_{j},\dots,v_{i},\dots,v_{m}\})$ +\end_inset + +. +\end_layout + +\begin_layout Enumerate +\begin_inset Formula $\alpha\neq0\implies\text{rang}(\{v_{1},\dots v_{i},\dots,v_{m}\})=\text{rang}(\{v_{1},\dots,\alpha v_{i},\dots,v_{m}\})$ +\end_inset + +. +\end_layout + +\begin_layout Enumerate +\begin_inset Formula $\text{rang}(\{v_{1},\dots,v_{i},\dots,v_{j},\dots,v_{m}\})=\text{rang}(\{v_{1},\dots,v_{i}+\alpha v_{j},\dots,v_{j},\dots,v_{m}\})$ +\end_inset + +. +\end_layout + +\begin_layout Standard +Una forma de determinar el rango de un conjunto de vectores es ir haciendo + estas operaciones y eliminando posibles vectores nulos hasta encontrar + un conjunto linealmente independiente. +\end_layout + +\begin_layout Subsection +Operaciones elementales. + Matrices escalonadas. + Método Gauss-Jordan +\end_layout + +\begin_layout Standard +En una matriz +\begin_inset Formula $A\in M_{m,n}(K)$ +\end_inset + +, a intercambiar dos columnas, multiplicar una fila por un +\begin_inset Formula $0\neq\alpha\in K$ +\end_inset + + o añadir una fila a otra multiplicada por un +\begin_inset Formula $\alpha\in K$ +\end_inset + + se les llama +\series bold +operaciones elementales por filas +\series default +. + Las +\series bold +operaciones elementales por columnas +\series default + se definen de forma análoga. + Si +\begin_inset Formula $B$ +\end_inset + + es la matriz resultante de aplicar una serie de operaciones elementales + por filas a +\begin_inset Formula $A$ +\end_inset + +, entonces el subespacio de +\begin_inset Formula $K^{n}$ +\end_inset + + generado por las filas de +\begin_inset Formula $A$ +\end_inset + + es el mismo que el generado por las filas de +\begin_inset Formula $B$ +\end_inset + +. +\end_layout + +\begin_layout Standard +Una matriz +\begin_inset Formula $A=(a_{ij})\in M_{m,n}(K)$ +\end_inset + + está en forma +\series bold +escalonada por filas +\series default + si las filas nulas, de haberlas, son las últimas, el primer elemento no + nulo de cada fila no nula es un 1 (llamado +\series bold +pivote +\series default +) y el pivote de cada fila no nula está en una columna posterior a la de + cada uno de los pivotes anteriores. + En las matrices escalonadas por filas, las filas no nulas son linealmente + independientes. +\end_layout + +\begin_layout Standard +Si en cada columna que contenga un pivote el resto de elementos son nulos, + la matriz está en forma +\series bold +escalonada reducida por filas +\series default +\SpecialChar endofsentence + Cambiando filas por columnas tendríamos una matriz en forma +\series bold +escalonada por columnas +\series default + o +\series bold +escalonada reducida por columnas +\series default +. +\end_layout + +\begin_layout Standard + +\series bold +Método de eliminación Gauss-Jordan: +\series default + Toda matriz se puede llevar a forma escalonada (también escalonada reducida) + mediante operaciones elementales por filas. + Algoritmo: +\end_layout + +\begin_layout Enumerate +Encontrar el primer elemento +\begin_inset Formula $a$ +\end_inset + + no nulo de la primera columna no nula e intercambiar su fila con la primera. +\end_layout + +\begin_layout Enumerate +Multiplicarla por +\begin_inset Formula $a^{-1}$ +\end_inset + + para obtener un pivote. +\end_layout + +\begin_layout Enumerate +Hacer operaciones +\begin_inset Formula $Fila_{i}-cFila_{1}$ +\end_inset + +, donde +\begin_inset Formula $c$ +\end_inset + + es el elemento de cada fila debajo del pivote. +\end_layout + +\begin_layout Enumerate +Repetir el proceso con la matriz resultado de eliminar la primera fila hasta + terminar la matriz. +\end_layout + +\begin_layout Enumerate +Para obtener la escalonada reducida, hacer operaciones +\begin_inset Formula $Fila_{i}-cFila_{k}$ +\end_inset + +, donde +\begin_inset Formula $i<k$ +\end_inset + + y +\begin_inset Formula $c$ +\end_inset + + es el elemento encima del pivote de la fila +\begin_inset Formula $i$ +\end_inset + +. +\end_layout + +\begin_layout Standard +Para obtener la base de un subespacio +\begin_inset Formula $K^{n}$ +\end_inset + + generado por +\begin_inset Formula $m$ +\end_inset + + vectores, escalonamos la matriz +\begin_inset Formula $m\times n$ +\end_inset + + cuyas filas son los vectores generadores del subespacio, y los vectores + correspondientes a filas no nulas forman una base. + Los vectores fila de cada nueva matriz son combinaciones lineales de los + iniciales. + Para obtener los coeficientes de estas combinaciones, anexamos la matriz + identidad a la derecha de la original, separada por una línea, y le aplicamos + también las operaciones, sin considerar estos coeficientes como parte de + la matriz a escalonar. +\end_layout + +\begin_layout Section +Coordenadas. + Cambio de base +\end_layout + +\begin_layout Standard +Las +\series bold +coordenadas +\series default + de un vector +\begin_inset Formula $v\in V$ +\end_inset + + respecto a la base +\begin_inset Formula ${\cal B}=\{u_{1},\dots,u_{n}\}$ +\end_inset + + son la única +\begin_inset Formula $n$ +\end_inset + +-upla +\begin_inset Formula $[v]_{{\cal B}}=(x_{1},\dots,x_{n})\in K^{n}$ +\end_inset + + con +\begin_inset Formula $v=x_{1}u_{1}+\dots+x_{n}u_{n}$ +\end_inset + +, de forma que dos vectores de +\begin_inset Formula $V$ +\end_inset + + son iguales si y solo si tienen las mismas coordenadas respecto a una base + +\begin_inset Formula ${\cal B}$ +\end_inset + +, y operar con vectores en +\begin_inset Formula $V$ +\end_inset + + es equivalente a operar en +\begin_inset Formula $K^{n}$ +\end_inset + + con las +\begin_inset Formula $n$ +\end_inset + +-uplas de sus coordenadas, pues +\begin_inset Formula $[v+v']_{{\cal B}}=(x_{1}+x'_{1},\dots,x_{n}+x'_{n})=[v]_{{\cal B}}+[v']_{{\cal B}}$ +\end_inset + + y +\begin_inset Formula $[rv]_{{\cal B}}=(rx_{1},\dots,rx_{n})=r[v]_{{\cal B}}$ +\end_inset + +. +\end_layout + +\begin_layout Subsection +Cambio de coordenadas +\end_layout + +\begin_layout Standard +Sean +\begin_inset Formula ${\cal B}=\{u_{1},\dots,u_{n}\}$ +\end_inset + + y +\begin_inset Formula ${\cal B}'=\{u'_{1},\dots,u'_{n}\}$ +\end_inset + + bases de +\begin_inset Formula $V$ +\end_inset + +, y llamamos +\begin_inset Formula $[u'_{j}]_{{\cal B}}=(p_{1j},\dots,p_{nj})$ +\end_inset + +, de forma que +\begin_inset Formula $u'_{j}=\sum_{i=1}^{n}p_{ij}u_{i}$ +\end_inset + +. + Si +\begin_inset Formula $[v]_{{\cal B}'}=(x'_{1},\dots,x'_{n})$ +\end_inset + +, entonces +\begin_inset Formula +\[ +v=x'_{1}u'_{1}+\dots+x'_{n}u'_{n}=\sum_{j=1}^{n}x'_{j}u'_{j}=\sum_{j=1}^{n}x'_{j}\left(\sum_{i=1}^{n}p_{ij}u_{i}\right)=\sum_{j=1}^{n}\sum_{i=1}^{n}x'_{j}p_{ij}u_{i}=\sum_{i=1}^{n}\left(\sum_{j=1}^{n}x'_{j}p_{ij}\right)u_{i} +\] + +\end_inset + +De forma que si +\begin_inset Formula $[v]_{{\cal B}}=(x_{1},\dots,x_{n})$ +\end_inset + +, entonces +\begin_inset Formula $x_{i}=\sum_{j=1}^{n}x'_{j}p_{ij}$ +\end_inset + +. + A las ecuaciones +\begin_inset Formula +\[ +\left.\begin{array}{ccccccc} +x_{1} & = & p_{11}x'_{1} & + & \dots & + & p_{1n}x'_{n}\\ + & \vdots\\ +x_{n} & = & p_{n1}x'_{1} & + & \dots & + & p_{nn}x'_{n} +\end{array}\right\} +\] + +\end_inset + +las llamamos +\series bold +ecuaciones del cambio de base de +\begin_inset Formula ${\cal B}'$ +\end_inset + + a +\begin_inset Formula ${\cal B}$ +\end_inset + +. +\end_layout + +\begin_layout Section +Producto de matrices +\end_layout + +\begin_layout Standard +Sean +\begin_inset Formula $A=(a_{ij})\in M_{m,n}(K)$ +\end_inset + + y +\begin_inset Formula $B=(b_{ij})\in M_{n,p}(K)$ +\end_inset + +, definimos +\begin_inset Formula $AB=(c_{ij})\in M_{m,p}(K)$ +\end_inset + + tal que +\begin_inset Formula $c_{ij}=\sum_{k=1}^{n}a_{ik}b_{kj}$ +\end_inset + +. + En general no es conmutativo, aun si ambos productos se pueden efectuar + y fuesen matrices del mismo tamaño. + Propiedades: +\end_layout + +\begin_layout Enumerate + +\series bold +Asociativa: +\series default + +\begin_inset Formula $(AB)C=A(BC)$ +\end_inset + +. +\begin_inset Formula +\[ +\begin{array}{c} +((AB)C)_{ij}=\sum_{k=1}^{p}(AB)_{ik}C_{kj}=\sum_{k=1}^{p}\sum_{l=1}^{n}A_{il}B_{lk}C_{kj}=\sum_{l=1}^{n}\sum_{k=1}^{p}A_{il}B_{lk}C_{kj}=\\ +=\sum_{l=1}^{n}A_{il}\left(\sum_{k=1}^{p}B_{lk}C_{kj}\right)=\sum_{l=1}^{n}A_{il}(BC)_{lj}=(A(BC))_{ij} +\end{array} +\] + +\end_inset + + +\end_layout + +\begin_layout Enumerate + +\series bold +Distributiva respecto de la suma: +\series default + +\begin_inset Formula $A(B+C)=AB+AC$ +\end_inset + +. +\end_layout + +\begin_layout Enumerate +La +\series bold +matriz identidad +\series default +, +\begin_inset Formula $I_{n}=(\delta_{ij})$ +\end_inset + + con +\begin_inset Formula $\delta_{ii}=1$ +\end_inset + + y +\begin_inset Formula $\delta_{ij}=0$ +\end_inset + + si +\begin_inset Formula $i\neq j$ +\end_inset + +, satisface +\begin_inset Formula $AI_{n}=A$ +\end_inset + + y +\begin_inset Formula $I_{n}B=B$ +\end_inset + + para cada +\begin_inset Formula $A\in M_{m,n}(K)$ +\end_inset + + y +\begin_inset Formula $B\in M_{n,m}(K)$ +\end_inset + +. +\begin_inset Formula +\[ +C_{ij}=\sum_{k=1}^{n}A_{ik}\delta_{kj}\underset{\text{(el resto son \ensuremath{=0})}}{=}A_{ij}\delta_{jj}=A_{ij} +\] + +\end_inset + +La demostración de que +\begin_inset Formula $I_{n}B=B$ +\end_inset + + es análoga. +\end_layout + +\begin_layout Enumerate +\begin_inset Formula $\alpha(AB)=(\alpha A)B=A(\alpha B)$ +\end_inset + +. +\end_layout + +\begin_layout Standard +\begin_inset Formula $A\in M_{n}(K)$ +\end_inset + + es +\series bold +invertible +\series default + si existe +\begin_inset Formula $B\in M_{n}(K)$ +\end_inset + + tal que +\begin_inset Formula $AB=BA=I_{n}$ +\end_inset + +. + Entonces +\begin_inset Formula $B$ +\end_inset + + es la +\series bold +matriz inversa +\series default + de +\begin_inset Formula $A$ +\end_inset + + y se representa +\begin_inset Formula $A^{-1}$ +\end_inset + +. + Supongamos que +\begin_inset Formula $B$ +\end_inset + + y +\begin_inset Formula $C$ +\end_inset + + son inversas de +\begin_inset Formula $A$ +\end_inset + +. + Entonces +\begin_inset Formula $C=CI_{n}=C(AB)=(CA)B=I_{n}B=B$ +\end_inset + +, por lo que la inversa es única. +\end_layout + +\begin_layout Standard +Si +\begin_inset Formula $A,B\in M_{n}(K)$ +\end_inset + + son invertibles, entonces +\begin_inset Formula $AB$ +\end_inset + + es también invertible, y +\begin_inset Formula $(AB)^{-1}=B^{-1}A^{-1}$ +\end_inset + +: +\begin_inset Formula +\[ +(B^{-1}A^{-1})(AB)=B^{-1}(A^{-1}A)B=B^{-1}I_{n}B=B^{-1}B=I_{n} +\] + +\end_inset + + +\end_layout + +\begin_layout Standard +Las ecuaciones de cambio de base se pueden expresar como +\begin_inset Formula +\[ +\left(\begin{array}{c} +x_{1}\\ +x_{2}\\ +\vdots\\ +x_{n} +\end{array}\right)=\left(\begin{array}{cccc} +p_{11} & p_{12} & \cdots & p_{1n}\\ +p_{21} & p_{22} & \cdots & p_{2n}\\ +\vdots & \vdots & \ddots & \vdots\\ +p_{n1} & p_{n2} & \cdots & p_{nn} +\end{array}\right)\left(\begin{array}{c} +x'_{1}\\ +x'_{2}\\ +\vdots\\ +x'_{n} +\end{array}\right) +\] + +\end_inset + +donde las columnas de +\begin_inset Formula $(p_{ij})$ +\end_inset + + son los vectores de +\begin_inset Formula ${\cal B}'$ +\end_inset + + respecto a +\begin_inset Formula ${\cal B}$ +\end_inset + +. + Abreviadamente, +\begin_inset Formula $X_{{\cal B}}=M_{{\cal B}{\cal B}'}X'_{{\cal B}'}$ +\end_inset + +, donde a +\begin_inset Formula $M_{{\cal B}{\cal B}'}$ +\end_inset + + la llamamos +\series bold +matriz de cambio de base +\series default + de +\begin_inset Formula ${\cal B}'$ +\end_inset + + a +\begin_inset Formula ${\cal B}$ +\end_inset + +. + Podemos deducir que +\begin_inset Formula $M_{{\cal B}{\cal B}}=I_{n}$ +\end_inset + +, +\begin_inset Formula $M_{{\cal B}''{\cal B}}=M_{{\cal B}''{\cal B}'}M_{{\cal B}'{\cal B}}$ +\end_inset + + y por tanto +\begin_inset Formula $M_{{\cal B}'{\cal B}}M_{{\cal B}{\cal B}'}=M_{{\cal B}{\cal B}'}M_{{\cal B}'{\cal B}}=I_{n}$ +\end_inset + +. + Así, toda matriz de cambio de base es invertible, y viceversa. +\begin_inset Note Note +status open + +\begin_layout Plain Layout +¿Buscar la demostración de que si es invertible también es de cambio de + base? +\end_layout + +\end_inset + + +\end_layout + +\begin_layout Section +Operaciones con subespacios +\end_layout + +\begin_layout Standard +Si +\begin_inset Formula $\{U_{i}\}_{i\in I}\neq\emptyset$ +\end_inset + + es un conjunto de subespacios vectoriales de +\begin_inset Formula $V$ +\end_inset + +, entonces +\begin_inset Formula $\bigcap_{i\in I}U_{i}$ +\end_inset + + también es subespacio vectorial de +\begin_inset Formula $V$ +\end_inset + +, pero en general +\begin_inset Formula $\bigcup_{i\in I}U_{i}$ +\end_inset + + no es subespacio vectorial. + Llamamos +\series bold +suma +\series default + de +\begin_inset Formula $U_{1}$ +\end_inset + + y +\begin_inset Formula $U_{2}$ +\end_inset + + al subespacio +\begin_inset Formula +\[ +U_{1}+U_{2}=\{u_{1}+u_{2}|u_{1}\in U_{1},u_{2}\in U_{2}\} +\] + +\end_inset + + +\end_layout + +\begin_layout Standard +Este es el menor subespacio vectorial +\begin_inset Formula $V$ +\end_inset + + que contiene a +\begin_inset Formula $U_{1}$ +\end_inset + + y +\begin_inset Formula $U_{2}$ +\end_inset + +. + +\series bold +Demostración: +\series default + Si +\begin_inset Formula $u\in U_{1}$ +\end_inset + +, como +\begin_inset Formula $0\in U_{2}$ +\end_inset + +, se tiene que +\begin_inset Formula $u=u+0\in U_{1}+U_{2}$ +\end_inset + +, y viceversa, de modo que +\begin_inset Formula $U_{1}\cup U_{2}\subseteq U_{1}+U_{2}$ +\end_inset + + y además +\begin_inset Formula $U_{1}+U_{2}\neq\emptyset$ +\end_inset + +. + Demostraremos ahora que es un espacio vectorial. + Si +\begin_inset Formula $v,v'\in U_{1}+U_{2}$ +\end_inset + +, existirán +\begin_inset Formula $u_{1},u'_{1}\in U$ +\end_inset + + y +\begin_inset Formula $u_{2},u'_{2}\in U_{2}$ +\end_inset + + con +\begin_inset Formula $v=u_{1}+u_{2}$ +\end_inset + + y +\begin_inset Formula $v'=u'_{1}+u'_{2}$ +\end_inset + +, y si +\begin_inset Formula $\alpha,\alpha'\in K$ +\end_inset + +, se tiene que +\begin_inset Formula +\[ +\alpha v+\alpha'v'=\alpha u_{1}+\alpha u_{2}+\alpha'u'_{1}+\alpha'u'_{2}=(\alpha u_{1}+\alpha'u'_{1})+(\alpha u_{2}+\alpha'u'_{2})\in U_{1}+U_{2} +\] + +\end_inset + + +\end_layout + +\begin_layout Standard +La +\series bold +fórmula de Grassmann +\series default + o +\series bold +teorema de Grassman +\series default + nos dice que si +\begin_inset Formula $U_{1}$ +\end_inset + + y +\begin_inset Formula $U_{2}$ +\end_inset + + son subespacios de +\begin_inset Formula $V$ +\end_inset + +, y +\begin_inset Formula $V$ +\end_inset + + tiene dimensión finita, entonces +\begin_inset Formula +\[ +\dim(U_{1})+\dim(U_{2})=\dim(U_{1}\cap U_{2})+\dim(U_{1}+U_{2}) +\] + +\end_inset + + +\end_layout + +\begin_layout Standard + +\series bold +Demostración. + +\series default + Sea +\begin_inset Formula $\{u_{1},\dots,u_{t}\}$ +\end_inset + + base de +\begin_inset Formula $U_{1}\cap U_{2}$ +\end_inset + +, que completamos por un lado a la base +\begin_inset Formula $\{u_{1},\dots,u_{t},u_{t+1},\dots,u_{r}\}$ +\end_inset + + de +\begin_inset Formula $U_{1}$ +\end_inset + + y por otro a la base +\begin_inset Formula $\{u_{1},\dots,u_{t},v_{t+1},\dots,v_{s}\}$ +\end_inset + + de +\begin_inset Formula $U_{2}$ +\end_inset + +. + Entonces +\begin_inset Formula $\{u_{1},\dots,u_{t},u_{t+1},\dots,u_{r},v_{t+1},\dots,v_{s}\}$ +\end_inset + + es sistema de generadores de +\begin_inset Formula $U_{1}+U_{2}$ +\end_inset + +. + Queda ver que es además linealmente independiente. +\end_layout + +\begin_layout Standard +Supongamos +\begin_inset Formula $\alpha_{1}u_{1}+\dots+\alpha_{t}u_{t}+\alpha_{t+1}u_{t+1}+\dots+\alpha_{r}u_{r}+\beta_{t+1}v_{t+1}+\dots+\beta_{s}v_{s}=0$ +\end_inset + +. + Entonces +\begin_inset Formula $\alpha_{1}u_{1}+\dots+\alpha_{r}u_{r}=-\beta_{t+1}v_{t+1}-\dots-\beta_{s}v_{s}\in U_{1}\cap U_{2}$ +\end_inset + +. + Pero como +\begin_inset Formula $\{u_{1},\dots,u_{t}\}$ +\end_inset + + es base de +\begin_inset Formula $U_{1}\cap U_{2}$ +\end_inset + +, se tiene que +\begin_inset Formula $-\beta_{t+1}v_{t+1}-\dots-\beta_{s}v_{s}=\gamma_{1}u_{1}+\dots+\gamma_{t}u_{t}$ +\end_inset + +, por lo que +\begin_inset Formula $\gamma_{1}u_{1}+\dots+\gamma_{t}u_{t}+\beta_{t+1}v_{t+1}+\dots+\beta_{s}v_{s}=0$ +\end_inset + +. + Al ser +\begin_inset Formula $\{u_{1},\dots,u_{t},v_{t+1},\dots,v_{s}\}$ +\end_inset + + base de +\begin_inset Formula $U_{2}$ +\end_inset + +, se tiene que +\begin_inset Formula $\beta_{t+1}=\dots=\beta_{s}=0$ +\end_inset + +, por lo que +\begin_inset Formula $\alpha_{1}u_{1}+\dots+\alpha_{r}u_{r}=0$ +\end_inset + +. + Pero como +\begin_inset Formula $\{u_{1},\dots,u_{r}\}$ +\end_inset + + es base de +\begin_inset Formula $U_{1}$ +\end_inset + + se tiene que +\begin_inset Formula $\alpha_{1}=\dots=\alpha_{r}=0$ +\end_inset + +. +\end_layout + +\begin_layout Standard +Así, se tiene que +\begin_inset Formula $\{u_{1},\dots,u_{t},u_{t+1},\dots,u_{r},v_{t+1},\dots,v_{s}\}$ +\end_inset + + es una familia linealmente independiente y por tanto una base del subespacio + +\begin_inset Formula $U_{1}+U_{2}$ +\end_inset + +, que tendrá dimensión +\begin_inset Formula $\dim(U_{1}+U_{2})=r+s-t=\dim(U_{1})+\dim(U_{2})-\dim(U_{1}\cap U_{2})$ +\end_inset + +. +\end_layout + +\begin_layout Standard +\begin_inset Formula $U_{1}$ +\end_inset + + y +\begin_inset Formula $U_{2}$ +\end_inset + + subespacios de +\begin_inset Formula $V$ +\end_inset + + están en +\series bold +suma directa +\series default + si +\begin_inset Formula $U_{1}\cap U_{2}=\{0\}$ +\end_inset + +. + Se dice entonces que +\begin_inset Formula $U_{1}+U_{2}$ +\end_inset + + es una suma directa y se representa +\begin_inset Formula $U_{1}\oplus U_{2}$ +\end_inset + +. + Por tanto +\begin_inset Formula $\dim(U_{1}\oplus U_{2})=\dim(U_{1})+\dim(U_{2})$ +\end_inset + +. +\end_layout + +\begin_layout Standard +Una suma de subespacios +\begin_inset Formula $U_{1}+U_{2}$ +\end_inset + + es directa si y sólo si +\begin_inset Formula $\forall v\in U_{1}+U_{2},\exists!u_{1}\in U_{1},u_{2}\in U_{2}:v=u_{1}+u_{2}$ +\end_inset + +. + Llamamos a +\begin_inset Formula $u_{1}$ +\end_inset + + y +\begin_inset Formula $u_{2}$ +\end_inset + + las +\series bold +componentes +\series default + de +\begin_inset Formula $v$ +\end_inset + +. +\end_layout + +\begin_layout Itemize +\begin_inset Argument item:1 +status open + +\begin_layout Plain Layout +\begin_inset Formula $\implies]$ +\end_inset + + +\end_layout + +\end_inset + +Si +\begin_inset Formula $u_{1}+u_{2}=u'_{1}+u'_{2}$ +\end_inset + + con +\begin_inset Formula $u_{1},u'_{1}\in U_{1}$ +\end_inset + + y +\begin_inset Formula $u_{2},u'_{2}\in U_{2}$ +\end_inset + +, entonces +\begin_inset Formula $u_{1}-u'_{1}=u'_{2}-u_{2}\in U_{1}\cap U_{2}$ +\end_inset + +, por lo que +\begin_inset Formula $u_{1}-u'_{1}=u'_{2}-u_{2}=0$ +\end_inset + + y +\begin_inset Formula $u_{1}=u'_{1}$ +\end_inset + + y +\begin_inset Formula $u_{2}=u'_{2}$ +\end_inset + +. +\end_layout + +\begin_layout Itemize +\begin_inset Argument item:1 +status open + +\begin_layout Plain Layout +\begin_inset Formula $\impliedby]$ +\end_inset + + +\end_layout + +\end_inset + +Si +\begin_inset Formula $u\in U_{1}\cap U_{2}$ +\end_inset + +, entonces +\begin_inset Formula $u=u+0=0+u$ +\end_inset + +, pero como +\begin_inset Formula $u$ +\end_inset + + se expresa de modo único como suma de un vector de +\begin_inset Formula $U_{1}$ +\end_inset + + y otro de +\begin_inset Formula $U_{2}$ +\end_inset + +, se tiene que +\begin_inset Formula $u=0$ +\end_inset + +, y por tanto +\begin_inset Formula $U_{1}\cap U_{2}=\{0\}$ +\end_inset + +. +\end_layout + +\begin_layout Standard +Dado +\begin_inset Formula $U$ +\end_inset + + subespacio vectorial de +\begin_inset Formula $V$ +\end_inset + + existe +\begin_inset Formula $U'$ +\end_inset + +, llamado +\series bold +complementario +\series default + de +\begin_inset Formula $U$ +\end_inset + + en +\begin_inset Formula $V$ +\end_inset + +, tal que +\begin_inset Formula $V=U\oplus U'$ +\end_inset + +, pues si expandimos la base +\begin_inset Formula $\{u_{1},\dots,u_{r}\}$ +\end_inset + + de +\begin_inset Formula $U$ +\end_inset + + a una base +\begin_inset Formula $\{u_{1},\dots,u_{r},u_{r+1},\dots,u_{n}\}$ +\end_inset + + de +\begin_inset Formula $V$ +\end_inset + + entonces +\begin_inset Formula $U'=<u_{r+1},\dots,u_{n}>$ +\end_inset + + satisface la condición. + El complementario no tiene por qué ser único. +\end_layout + +\begin_layout Standard +Una suma +\begin_inset Formula $U_{1}+\dots+U_{k}$ +\end_inset + + es suma directa si todo vector de la suma se expresa de modo único como + suma de un vector de cada +\begin_inset Formula $U_{i}$ +\end_inset + +, lo que ocurre si y sólo si +\begin_inset Formula $\forall i\in\{1,\dots,k\},U_{i}\cap(\sum_{1\leq j\leq k,j\neq i}U_{j})=\{0\}$ +\end_inset + +. +\end_layout + +\begin_layout Standard +Si +\begin_inset Formula $u_{1},\dots,u_{k}\in V$ +\end_inset + +, entonces +\begin_inset Formula $<u_{1},\dots,u_{k}>=<u_{1}>+\dots+<u_{k}>$ +\end_inset + +. + Si además son linealmente independientes, entonces +\begin_inset Formula $<u_{1},\dots,u_{k}>=<u_{1}>\oplus\dots\oplus<u_{n}>$ +\end_inset + +. + Así, +\begin_inset Formula $\{u_{1},\dots,u_{n}\}$ +\end_inset + + es base de +\begin_inset Formula $V$ +\end_inset + + si y sólo si +\begin_inset Formula $V=<u_{1}>\oplus\dots\oplus<u_{n}>$ +\end_inset + +. +\end_layout + +\end_body +\end_document |
